Pijnmodulatie: hoe behandeling pijn dempt
Chiropractie werkt precies op dit systeem. Niet door pijn simpelweg uit te schakelen, maar door de prikkels te normaliseren, de spanning te verminderen en het brein te laten ervaren dat beweging veilig is. In dit artikel leg ik uit hoe pijnmodulatie werkt, waarom pijn soms “te hard staat” en hoe behandeling helpt om dit systeem te kalmeren.
Wat is pijnmodulatie?
Pijnmodulatie is het proces waarbij het zenuwstelsel bepaalt hoe sterk een prikkel voelt. Het is de volumeknop van pijn. Die volumeknop kan omhoog of omlaag draaien.
De knop gaat omhoog wanneer:
– gewrichten vastzitten
– spieren gespannen zijn
– zenuwen geprikkeld raken
– je moe bent
– je stress hebt
– je slecht slaapt
– je bang bent voor bewegen
De knop gaat omlaag wanneer:
– beweging soepel is
– spanning vermindert
– het brein veiligheid ervaart
– ademhaling rustiger wordt
– er minder bescherming nodig is
Behandeling werkt op dit mechanisme. Niet door pijn “uit te zetten”, maar door te beïnvloeden hoe pijn verwerkt wordt.
Hoe het zenuwstelsel pijn versterkt
Wanneer gewrichten vastzitten of spieren te veel spanning vasthouden, ontvangt het brein onrustige signalen. Deze signalen zeggen niet dat er schade is, maar dat er iets niet soepel verloopt. Het brein reageert door bescherming te activeren.
Die bescherming bestaat uit:
– verhoogde spierspanning
– gevoel van stijfheid
– verminderde mobiliteit
– gevoel van kwetsbaarheid
– sneller pijn voelen
– scherpere pijn bij draaiing of bukken
Dit patroon wordt vaak gezien bij rugklachten, nekklachten en uitstralende pijn. Het is geen zwakte, maar een normaal reactiepatroon van het lichaam dat waakzaam is.
Waarom pijn niet altijd past bij de ernst van de klacht
Het zenuwstelsel werkt niet zoals een thermometer. Het meet niet de hoeveelheid schade, maar de hoeveelheid dreiging. Daarom kan pijn heftig zijn terwijl er weinig of geen schade is. En omgekeerd kan schade aanwezig zijn zonder dat je pijn voelt, zoals bij artrose in een vroege fase.
Pijn is dus een interpretatie, geen weefselrapport.
Hoe chiropractie pijnmodulatie beïnvloedt
Chiropractie werkt niet door pijn rechtstreeks te behandelen, maar door de factoren die pijn versterken te veranderen. Dit gebeurt op drie niveaus:
1. In het gewricht: Wanneer een gewricht beter beweegt, ontstaat er minder irritatie in het kapsel en minder spanning in de omliggende structuren.
2. In de spieren: De spierspanning neemt af wanneer het zenuwstelsel ontspant door betere beweging.
3. In het brein: Het brein ontvangt andere signalen en interpreteert de situatie als minder bedreigend.
Deze combinatie zorgt ervoor dat pijn vermindert omdat de prikkelverwerking verandert, niet omdat er direct iets aan het weefsel wordt gedaan.

Waarom pijn snel kan afnemen na een behandeling
Veel mensen merken direct verschil na een behandeling. Dit komt doordat:
– spierspanning daalt
– de beschermingsreflex vermindert
– het zenuwstelsel minder dreiging ervaart
– beweging vrijer voelt
– ademhaling dieper wordt
– de bovenrug en ribben loslaten
Het brein past zich snel aan. Dit betekent niet dat alles opgelost is, maar dat het systeem ruimte krijgt om te herstellen.
De rol van het brein in pijnmodulatie
Het brein bepaalt hoe pijn wordt ervaren. Wanneer het brein het gevoel heeft dat beweging veilig is, wordt pijn gedempt. Wanneer het brein denkt dat de situatie bedreigend is, wordt pijn versterkt.
Het brein reageert op:
– beweging
– spanning
– ademhaling
– stress
– emotionele context
– eerdere ervaringen
– verwachtingen
Chiropractie werkt op de factoren die beweging veilig maken.
Waarom langdurige pijn anders werkt
Bij langdurige pijn is de volumeknop vaak lang omhoog gedraaid. De zenuwen worden gevoeliger, waardoor lichte prikkels al als pijnlijk ervaren worden. Dit heet sensitisatie.
Het kan voelen als:
– pijn die blijft hangen na belasting
– uitstralende pijn zonder duidelijke oorzaak
– gevoelige plekken bij lichte druk
– snel overbelasting
– stijve rug of nek in de ochtend
– zeurende pijn in rust
Behandeling moet dan gericht zijn op het kalmeren van het zenuwstelsel in plaats van het oplossen van één specifiek weefselprobleem.

Hoe mobilisaties en manipulaties pijn moduleren
Mobilisaties: verminderen spierspanning, verbeteren doorbloeding, activeren mechanoreceptoren, dempen pijngevoelige zenuwen, reguleren ritme van beweging en verbeteren de communicatie met het brein. Mobilisaties zijn vooral effectief wanneer het zenuwstelsel gevoelig is.
Manipulaties: geven snelle prikkels aan het zenuwstelsel, verminderen reflexmatige spierspanning, verbeteren segmentale beweging, schakelen bescherming uit, verbeteren proprioceptie en veranderen hoe het brein pijn interpreteert. Ze werken goed bij bewegingsverlies en acute blokkades.
Veel behandelplannen combineren mobiliteit, neurologische prikkels, stabiliteit, ademhaling en rustig bewegen. Hierdoor daalt de dreiging voor het brein en komt het lichaam in herstel.
Wat jij zelf kunt doen om pijnmodulatie te versterken
– blijf rustig bewegen
– varieer in houding
– vermijd lang stilzitten
– gebruik ademhaling om spanning te verminderen
– bouw belasting geleidelijk op
– focus op ontspanning, niet op perfectie
– blijf actief, maar gefaseerd
Herstel van het zenuwstelsel vraagt regelmaat en variatie.
Wanneer moet je hulp zoeken?
Zoek hulp wanneer:
– pijn steeds terugkomt
– je veel spanning vasthoudt
– beweging onveilig voelt
– je uitstraling hebt naar arm of been
– je bang bent om te bewegen
– je klachten langer dan een paar weken blijven
Een chiropractor beoordeelt dan waar het systeem overbelast raakt.

Conclusie
Pijnmodulatie is een natuurlijk proces waarbij het zenuwstelsel bepaalt hoe sterk pijn wordt ervaren. Chiropractie beïnvloedt dit systeem door beweging te herstellen, spanning te verminderen en het brein het signaal te geven dat beweging veilig is. Hierdoor daalt de pijnintensiteit en komt er ruimte voor herstel. Het is geen snelle oplossing voor weefselschade, maar een effectieve aanpak voor het normaliseren van het pijnsysteem en het terugkrijgen van vertrouwen in beweging.
❓ FAQ – Pijnmodulatie en chiropractie
Omdat het zenuwstelsel beweging als veiliger ervaart en de beschermingsreactie afneemt.
Nee. Pijn is een signaal van het zenuwstelsel, geen directe meting van weefsel.
Omdat het zenuwstelsel nog gevoelig kan zijn, ook als het weefsel herstelt.
Ja. Het helpt door spanning en prikkelverwerking te normaliseren.
Wanneer pijn toeneemt bij stress, vermoeidheid of houding, is dit meestal modulatie.

MoveWell Zeist
Het is onze missie om u goed te laten bewegen zonder klachten. Move well, feel better!
